Viêm quanh khớp vai là thuật ngữ dùng chung cho các bệnh lý liên quan đến cấu trúc phần mềm cạnh khớp vai, bao gồm gân, túi thanh dịch, bao khớp. Thuật ngữ này không bao hàm các bệnh lý có tổn thương đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch như viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm khớp dạng thấp… Phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai là phương pháp điều trị bảo tồn hiệu quả, giúp người bệnh khôi phục cử động của khớp vai và thoải mái thực hiện các hoạt động thường ngày.

1. Mục tiêu tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Phục hồi chức năng thường được kết hợp với các phương pháp điều trị nội khoa trong phác đồ chữa viêm quanh khớp vai cho bệnh nhân. Các bài tập này sẽ tác động đến cơ delta, cơ bậc thang, cơ tròn, cơ trên gai, cơ dưới gai và dưới vai, cơ trước (nhị đầu) và sau (tam đầu) cánh tay, có tác dụng:

• Giảm các cơn đau nhức, sưng đỏ
• Tăng cường sức mạnh cơ bắp
• Khắc phục biến chứng teo cơ, cứng khớp
• Cải thiện độ dẻo dai, linh hoạt cho khớp
• Tăng tầm vận động khớp, khôi phục chức năng khớp bằng hoặc gần bằng so với khi chưa tổn thương

Các nhóm cơ chịu tác động khi thực hiện phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai 

2. Lưu ý khi tự tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai thường có tiến triển chậm, thời gian phục hồi hoàn toàn có thể lên đến 3 năm. Trọng tâm của phương pháp điều trị này là kiểm soát cơn đau, khôi phục chuyển động và sức mạnh cơ khớp vai thông qua vật lý trị liệu.

Các bài tập cụ thể sẽ được các chuyên gia, bác sĩ thiết kế riêng tùy thuộc theo thể trạng và mức độ chấn thương của mỗi người. Người bệnh thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia vật lý trị liệu hoặc có thể tự tập tại nhà. 

Các bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai thường được kết hợp với các phương pháp khác giúp giảm đau, giãn cơ, chống viêm như:

• Chườm nóng bằng sáp parafin, chiếu đèn hồng ngoại, sử dụng sóng ngắn hoặc sóng siêu âm… 
• Điện phân dẫn thuốc
• Điện xung

»» Tham khảo thêm: Những bài tập thoái hóa khớp vai và khớp gối dễ thực hiện tại nhà

Điều trị phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai kết hợp xung điện 

3. Các bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai 

Dưới đây là một số bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai bạn có thể tự tập tại nhà để tăng tầm vận động cho khớp. 

3.1. Tập thụ động 

Bệnh nhân thực hiện bài tập với sự hỗ trợ của bác sĩ, chuyên viên hoặc kỹ thuật viên. 

– Bài tập gấp-duỗi cánh tay: Kỹ thuật viên đứng song song với vị trí vai bị tổn thương, một tay giữ cổ tay người bệnh, tay còn lại đỡ khuỷu tay. Từ từ nâng thẳng cánh tay của bệnh nhân lên quá đầu, sau đó đưa trở lại vị trí ban đầu. 

– Bài tập xoay vai: Người bệnh ngồi hoặc nằm ngửa, cánh tay để dọc theo cơ thể. Kỹ thuật viên cầm nhẹ cổ tay, hỗ trợ xoay cánh tay theo chiều từ trong ra ngoài và ngược lại.

Bài tập xoay vai có kỹ thuật viên hỗ trợ

– Bài tập khép vai: Người bệnh đứng hoặc ngồi thẳng, giữ cánh tay thẳng dọc theo cơ thể. Kỹ thuật viên đứng bên cạnh hoặc phía sau, hỗ trợ bệnh nhân khép cánh tay có khớp vai bị tổn thương vào trong, ép sát cánh tay vào thân người. Giữ nguyên tư thế trong vài giây, sau đó từ từ thả lỏng.

3.2. Tập chủ động

Bệnh nhân thực hiện các bài tập kéo giãn và di động khớp nhằm cải thiện sức mạnh của khớp, kích thích khớp vai hoạt động và tăng cường chất dinh dưỡng tới các sụn khớp. 

– Bài tập lắc khớp vai: Người bệnh khom lưng, thả lỏng hai tay, một tay bám vào bàn hoặc ghế. Lắc đều khớp vai theo các hướng trước-sau, trái-phải và vòng tròn. Thực hiện trong vòng 1-2 phút, tăng dần biên độ và tốc độ để giảm đau và thư giãn cơ.

»» Gợi ý cho bạn: Phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu khớp vai

Bài tập lắc khớp vai

– Bài tập kéo giãn khớp: Đây là bài tập giúp giãn dây chằng và mở rộng tầm hoạt động của khớp vai cho bệnh nhân viêm khớp vai cấp độ nặng. Người bệnh có thể chọn bài tập kéo giãn tay qua đầu hoặc vắt chéo tay trước ngực, giữ tư thế kéo giãn trong 10 giây sau đó thả lỏng tay và nghỉ 5 giây. Thực hiện từ 5-10 lần tùy thuộc vào tình trạng khớp. Người bệnh theo dõi phản ứng của cơ thể, điều chỉnh cường độ tập luyện phù hợp và tiến tới tăng dần thời gian duy trì tư thế, số lần thực hiện động tác cho tới khi khôi phục tầm vận động bằng hoặc gần bằng trước khi chấn thương.

– Bài tập chuyển tiếp Flexion: Bệnh nhân đứng thẳng hoặc ngồi, để cánh tay thẳng theo thân người. Từ từ nâng tay lên ngang vai hoặc cao hơn, giữ cánh tay thẳng và bàn tay hướng lên trên. Giữ tư thế trong vài giây, sau đó hạ cánh tay xuống.

Sử dụng tạ tay để luyện tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai 

– Bài tập kết hợp với dụng cụ: Các bài tập này giúp cải thiện phạm vi vận động, sức mạnh cơ bắp và sự linh hoạt của khớp vai. Các dụng cụ hỗ trợ có nhiệm vụ tăng cường hiệu quả tập luyện, thường thấy nhất là dây kháng lực, gậy hoặc thanh gỗ, tạ tay, con lăn bóng, hệ thống ròng rọc, thang tường. Một số bài tập với dụng cụ phổ biến gồm: 

• Xoay trong, xoay ngoài (với gậy hoặc dây kháng lực)
• Co duỗi khuỷu tay, co kéo khớp vai (với tạ)
• Gập, duỗi vai (với ròng rọc) 

Ngoài ra, các hoạt động sinh hoạt hằng ngày như mặc áo quần, tắm rửa, chải tóc… cũng hỗ trợ bệnh nhân phục hồi tầm vận động của khớp vai. 

4. Phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai tại MSC Clinic

Tại MSC Clinic, phương pháp phục hồi chức năng tập trung vào việc cải thiện và khôi phục chức năng của cơ xương khớp nói chung và khớp vai nói riêng trong quá trình điều trị hoặc sau phẫu thuật, giúp người bệnh sớm có thể hoạt động cánh tay như bình thường, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Phòng khám sử dụng các bài tập vận động để cải thiện sức mạnh và phạm vi chuyển động của khớp vai, bao gồm bài tập kéo giãn, tăng cường cơ, tập thăng bằng, tập chức năng… Kết hợp với phương pháp điện xung giúp kích thích cơ bắp, giảm teo cơ, giảm đau, giảm co thắt cơ và chống viêm.

Bác sĩ CKII Trần Trọng Thắng hỗ trợ bệnh nhân tập động tác vật lý trị liệu

»» Có thể bạn tìm kiếm: MSC Clinic: Phòng khám cơ xương khớp Thanh Xuân chất lượng, uy tín

Bác sĩ Chuyên khoa II Trần Trọng Thắng – nguyên là Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn tại Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội – với hơn 30 năm kinh nghiệm điều trị các bệnh lý cơ xương khớp sẽ trực tiếp thăm khám, tư vấn và thiết kế phác đồ phục hồi chức năng cho bệnh nhân viêm quanh khớp vai. Cùng với đó là các kỹ thuật viên vật lý trị liệu được đào tạo bài bản, lành nghề sẽ hỗ trợ bệnh nhân tiến hành phục hồi chức năng khớp vai toàn diện. Ngoài ra, các bác sĩ tư vấn – chăm sóc khách hàng luôn có mặt 24/7 sẽ theo sát và giúp đỡ người bệnh trong suốt quá trình điều trị.

Bài viết trên đây đã liệt kê một số bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai cơ bản, người bệnh có thể tham khảo và thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, muốn dứt điểm tình trạng viêm và khôi phục tối đa tầm vận động cho khớp vai, bệnh nhân cần đến những cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại để được điều trị bằng phương pháp trị liệu phù hợp nhất với tình trạng bệnh lý của mình.

Để tìm hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe xương khớp của bản thân cũng như phương pháp điều trị phù hợp, hãy liên hệ với MSC Clinic để được hỗ trợ: 

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA MSC

• Hotline: 1900 0326
• Địa chỉ: TT20-21-22, 204 Nguyễn Tuân, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội
• Fanpage: https://www.facebook.com/mscclinicvn      
• Website: https://mscclinic.vn/