Thoái hoá khớp cổ chân là tình trạng bệnh mạn tính, có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ dẫn đến nhiều biến chứng và có nguy cơ gây tàn phế, làm sụt giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và tạo ra gánh nặng đối với gia đình, xã hội.

Bài viết này của MSC Clinic sẽ giúp các bạn hiểu rõ về bệnh thoái hoá khớp cổ chân, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả. 

1. Thoái hóa khớp cổ chân là gì? 

Thoái hoá khớp cổ chân là tình trạng lớp sụn, xương dưới sụn ở cổ chân, bàn ngón chân, mắt cá chân bị bào mòn và viêm, gây đau cho người bệnh khi di chuyển. Thoái hóa còn có thể ảnh hưởng đến cả dây chằng và gân xung quanh khớp.  

Thoái hoá khớp mắt cá chân – cổ chân

2. Dấu hiệu của thoái hóa khớp cổ chân

Với mỗi người bệnh sẽ có những triệu chứng tổn thương do thoái hóa ở khớp cổ chân khác nhau, nhưng các biểu hiện phổ biến có thể kể đến bao gồm:

• Đau khớp: Cơn đau có thể âm ỉ hay dữ dội; đau khi đi lại, đứng lên ngồi xuống; đau tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi. Ở giai đoạn thoái hoá nặng hơn, người bệnh sẽ thấy đau ngay cả khi không hoạt động, cơn đau diễn ra liên tục khiến bệnh nhân sợ đi lại, thậm chí phải nhờ đến sự trợ giúp của xe lăn, nạng… để di chuyển.
• Cứng khớp: Dấu hiệu này thường xuất hiện vào buổi sáng sau khi ngủ dậy, hoặc sau giấc ngủ trưa. Lâu dần bệnh nhân sẽ thấy đi lại khó khăn hơn, tầm vận động của khớp cổ chân hạn chế.
• Viêm khớp: Khi khớp cổ chân thoái hoá sẽ rất dễ dẫn đến bị viêm, các khớp sưng, nóng, đỏ, có thể có thêm tình trạng tràn dịch khớp. Lúc này bệnh nhân đau dữ dội ngay cả khi nghỉ ngơi.

»» Giải đáp cho bạn: Khô khớp xương nên ăn gì?

Sưng đau, cứng khớp là những triệu chứng phổ biến khi bị thoái hóa khớp cổ chân

3. Nguyên nhân gây thoái hóa khớp cổ chân

3.1. Chấn thương

Các chấn thương ở vùng cổ chân do tai nạn, lao động hay chơi thể thao như gãy xương, bong gân, đứt dây chằng, trật khớp… sẽ là yếu tố thuận lợi thúc đẩy quá trình thoái hoá khớp tiến triển. 

3.2. Tuổi tác 

Tuổi càng cao thì tỷ lệ mắc thoái hóa khớp cổ chân càng lớn, do quá trình lão hóa khiến chức năng của cơ thể suy giảm, lưu lượng máu đi nuôi vùng khớp giảm. Khi đó tổ chức sụn, xương và các mô, cơ, dây chằng quanh khớp bị thiếu dinh dưỡng, làm tốc độ thoái hóa tăng lên.

3.3. Tính chất công việc

Các vận động viên thể thao, diễn viên múa, dancer, những người làm công việc phải đứng lâu, di chuyển nhiều, nữ nhân viên văn phòng cần thường xuyên mang giày cao gót… rất dễ gặp chấn thương và làm hỏng cấu trúc sụn khớp.

3.4. Các bệnh lý nền

Người có tiền sử mắc các bệnh lý về khớp như viêm khớp dạng thấp, gout… sẽ có nguy cơ bị thoái hoá khớp cổ chân, bàn chân cao hơn.

Người bệnh gout có nguy cơ cao mắc thoái hóa khớp bàn chân

Ngoài ra, các tình trạng thừa cân, béo phì làm tăng trọng lượng cơ thể đè ép lên khớp cổ chân cũng thúc đẩy tốc độ lão hoá nhanh hơn. 

3.5. Cấu trúc khớp bất thường

Những bất thường về cấu trúc xương do bẩm sinh hoặc do các bệnh lý như chân lệch trục, bàn chân bẹt có thể gây mất cân đối trong việc phân bố áp lực lên cổ chân, tạo điều kiện cho thoái hóa khớp dễ xảy đến hơn.

4. Biến chứng của thoái hóa khớp cổ chân

»» Có thể bạn tìm kiếm: Thoái hóa khớp có chữa được không?

Khi tình trạng thoái hoá tại khớp cổ chân không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ dẫn đến các biến chứng như: 

4.1. Đau lan sang các vùng lân cận

Thoái hóa tiến triển lâu ngày sẽ làm hình thành các gai xương chèn ép lên các dây thần kinh, gân, cơ xung quanh cổ chân, làm cơn đau lan ra khắp bàn chân và lên cả bắp chân.

4.2. Giảm hoặc mất khả năng vận động

Các cơn đau cùng tình trạng cứng khớp, sưng tấy khiến bệnh nhân không thể thoải mái, tự do di chuyển, đi lại như trước; nhiều trường hợp thoái hóa nặng không được điều trị kịp thời có thể diễn tiến đến tàn phế. Tầm vận động bị hạn chế làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh, có thể dẫn đến mất khả năng tự chăm sóc bản thân trong sinh hoạt hàng ngày.

Tổn thương ở khớp cổ chân làm hạn chế khả năng vận động của người bệnh

4.3. Biến dạng cơ, khớp

Khi sụn khớp bị bào mòn nghiêm trọng, kết hợp với viêm mạn tính và sự hình thành gai xương có thể khiến khớp cổ chân bị biến dạng, gây mất cân đối cấu trúc khớp và gây khó khăn cho bệnh nhân trong việc giữ thăng bằng khi đi lại.

Teo cơ cũng là một biến chứng thường gặp do thoái hóa khi bệnh nhân ít sử dụng đến bên chân bị tổn thương, cơ bắp quanh khớp không được hoạt động thường xuyên sẽ bị co lại, mất sức mạnh và sự linh hoạt.

4.4. Tăng nguy cơ gặp các chấn thương khác

Khi cổ chân không vững vì đau, cứng khớp hoặc biến dạng khớp, bệnh nhân dễ bị té ngã hoặc mắc các chấn thương khác do mất thăng bằng. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với người bệnh lớn tuổi.

5. Phương pháp chẩn đoán thoái hóa khớp mắt cá chân – cổ chân

5.1. Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám dựa trên các triệu chứng cơ năng (cảm nhận) và triệu chứng thực thể (biểu hiện) của bệnh nhân để đánh giá mức độ thoái hóa hiện tại của khớp cổ chân.

5.2. Khám cận lâm sàng

• Chụp X-quang: Phim chụp sẽ cho thấy các tình trạng hẹp khe khớp, đặc xương dưới sụn, mất sụn, gai xương… nếu có.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Kỹ thuật này giúp đánh giá các tổ chức phần mềm quanh khớp, loại trừ các nguyên nhân viêm xương khớp cũng như đánh giá mức độ biến chứng của tình trạng.
• Xét nghiệm máu: Kết quả xét nghiệm được sử dụng để đánh giá loại trừ các nguyên nhân gây viêm khớp khác.

Chụp X-quang giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng thoái hóa tại khớp cổ chân

6. Cách điều trị thoái hóa khớp cổ chân

Phương pháp và cách điều trị thoái hoá khớp cổ chân được khuyến cáo:

6.1. Điều trị không dùng thuốc

• Kiểm soát cân nặng, giảm áp lực lên cổ chân.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt, tránh vận động mạnh gây tổn thương khớp cổ chân.
• Tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn của bác sĩ để tăng cường sức mạnh, sức bền cho cơ, khớp và khả năng giữ thăng bằng.
• Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ: nẹp, băng, gậy, giày chuyên dụng.

6.2. Điều trị bằng thuốc

• Thuốc giảm đau ngoài da, dạng kem, thuốc xịt, gel và miếng dán, có chứa các thành phần như tinh dầu bạc hà, capsaicin…
• Thuốc uống được sử dụng chủ yếu là nhóm giảm đau, chống viêm như Paracetamol, Lidocain, Salicylat…
• Tiêm nội khớp với các sản phẩm như glucocorticoid, collagen, hyaluronic acid (HA), huyết tương giàu tiểu cầu (PRP)… giúp đẩy lùi cơn đau, viêm nhanh chóng nhờ tác dụng ức chế miễn dịch, tái tạo tế bào mô và tăng cường chất nhờn cho khớp.

»» Xem thêm: Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu nhiều có tốt không?

Thuốc giảm đau hỗ trợ đẩy lùi cơn đau nhức cho bệnh nhân

6.3. Phẫu thuật

Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật khi điều trị nội khoa thất bại, tình trạng bệnh tiến triển nặng, khớp biến dạng và hạn chế đi lại. Các phương pháp phẫu thuật khớp cổ chân bao gồm:

• Phẫu thuật nội soi khớp: Thủ thuật này tạo ra vết rạch nhỏ để loại bỏ sụn bị hư hỏng và gai xương chèn ép.
• Cắt xương: Bác sĩ sẽ cắt và sắp xếp lại các xương ở khớp mắt cá chân để phân bổ lại trọng lượng và giảm áp lực lên vùng bị tổn thương.
• Phẫu thuật hợp nhất khớp: Phương pháp này thực hiện 2 nhiệm vụ là loại bỏ phần sụn bị bào mòn và nối vĩnh viễn các xương tại khớp mắt cá chân với nhau, nhờ đó làm tăng độ ổn định và vững chắc của vùng khớp cổ chân.
• Phẫu thuật tạo hình khớp: Bệnh nhân sẽ được thay toàn bộ hoặc một phần khớp cổ chân, mô sụn và xương bị hư tổn bằng sản phẩm nhân tạo.

7. Cách phòng tránh thoái hóa khớp cổ chân

Xoa bóp, mát xa cổ chân, bàn chân mỗi ngày sẽ giúp tăng cường chức năng cơ khớp, hạn chế nguy cơ thoái hóa

• Hạn chế mang vác nặng, hoạt động quá sức khiến cho cổ chân phải chịu áp lực lớn.
• Lựa chọn giày, dép có kích cỡ phù hợp, chất liệu giúp ôm sát và nâng đỡ bàn chân. Hạn chế sử dụng giày cao gót hoặc giày có đế quá cứng trong thời gian dài để không làm tổn thương đến khớp cổ chân.
• Duy trì thói quen vận động, tập luyện đều đặn. Lựa chọn các môn thể thao không tác động mạnh lên khớp cổ chân như: đạp xe, bơi, yoga…
• Thường xuyên mát xa vùng cổ chân, gan bàn chân giúp thư giãn và tăng cường lưu thông máu.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng các nhóm chất, tăng cường thực phẩm giàu canxi, vitamin…

8. MSC Clinic – Địa chỉ chữa trị thoái hóa khớp cổ chân uy tín, chất lượng

8.1. Phương pháp điều trị, trang thiết bị và cơ sở vật chất

»» Giới thiệu với bạn: Liệu pháp huyết tương tăng trưởng nội sinh độc quyền tại MSC Clinic

MSC Clinic là một trong số ít các đơn vị tư nhân được Bộ Y tế cấp phép thực hiện thủ thuật tiêm nội khớp, và đây cũng là phương pháp y học tái tạo được phòng khám áp dụng chính trong điều trị các bệnh lý cơ xương khớp, bao gồm cả thoái hóa khớp cổ chân. Tùy vào tình trạng tổn thương ở khớp cổ chân và nhu cầu của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định một trong các liệu pháp sau:

Thực hiện thủ thuật tiêm nội khớp cho bệnh nhân thoái hóa khớp cổ chân

• Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Sản phẩm huyết tương được tách chiết từ máu tự thân của bệnh nhân, chứ lượng lớn tiểu cầu và yếu tố tăng trưởng giúp giảm sưng đau, đẩy lùi viêm, tái tạo mô hư hại, kích thích sản sinh tế bào mới và hình thành mạch máu tại vùng khớp tổn thương. PRP có độ an toàn cao, hiệu quả nhanh chóng và không gây tác dụng phụ.
• Huyết tương tăng trưởng nội sinh: Là thành quả nghiên cứu độc quyền của MSC Clinic, huyết tương tăng trưởng nội sinh có số lượng yếu tố tăng trưởng dồi dào hơn huyết tương giàu tiểu cầu, do đó khắc phục được khuyết điểm giảm hiệu quả ở bệnh nhân lớn tuổi của PRP.
• Hyaluronic Acid (HA): Giúp bổ sung dịch nhầy đã bị sụt giảm do tình trạng  thoái hóa cho khớp cổ chân, nhờ đó bôi trơn bề mặt khớp, giảm ma sát khi di chuyển, nuôi dưỡng và tái tạo sụn khớp, hạn chế cứng khớp và cải thiện chức năng vận động của khớp cổ chân.

MSC Clinic được trang bị các phòng tiêm luôn duy trì độ vô khuẩn, vô trùng cao theo tiêu chuẩn của phòng phẫu thuật. Hệ thống máy móc, trang thiết bị tại đây được nhập khẩu trực tiếp từ các nước có nền y tế phát triển tại châu Âu, châu Mỹ và được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, hỗ trợ công tác thăm khám và chẩn đoán được chính xác, hiệu quả.

MSC Clinic được trang bị hệ thống cơ sở vật chất an toàn, đạt chuẩn phục vụ quy trình khám chữa bệnh

8.2. Đội ngũ chuyên gia, bác sĩ, nhân viên y tế

Phòng khám MSC Clinic hiện quy tụ đội ngũ chuyên gia vững tay nghề, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực cơ xương khớp như BSCKII. Trần Trọng Thắng – Giám đốc Chuyên môn tại phòng khám – với hơn 30 năm thăm khám và điều trị thoái hóa khớp, chấn thương thể thao; THS.BS. Nguyễn Trần Trung – Phó trưởng khoa Cơ xương khớp tại Bệnh viện E, chuyên điều trị các bệnh lý viêm khớp, thoái hóa khớp. Các bác sĩ sẽ trực tiếp kiểm tra, tư vấn, xây dựng phác đồ và thực hiện thủ thuật tiêm nội khớp cho các bệnh nhân.

»» Mời bạn đọc thêm: MSC Clinic: Phòng khám cơ xương khớp chất lượng, uy tín

Bác sĩ Nguyễn Trần Trung trực tiếp tiến hành tiêm PRP cho bệnh nhân tại MSC Clinic

Đồng hành cùng người bệnh tại MSC Clinic còn có đội ngũ bác sĩ tư vấn – chăm sóc khách hàng luôn túc trực 24/7, sẵn sàng hỗ trợ các vấn đề cần thiết trước – trong – sau quá trình khám chữa bệnh. Bên cạnh đó, các điều dưỡng, kỹ thuật viên được đào tạo bài bản cũng sẽ theo sát và giúp đỡ tận tình để người bệnh có kết quả phục hồi tốt nhất.

Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh lý thoái hoá khớp cổ chân. Cần lưu ý rằng mỗi bệnh nhân sẽ có có tình trạng bệnh riêng biệt, do đó khi phát hiện các dấu hiệu tổn thương tại khớp cổ chân, hãy đến cơ sở chuyên khoa để thăm khám và điều trị sớm, ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn. 

Khách hàng có nhu cầu tìm hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe xương khớp của bản thân cũng như phương pháp điều trị phù hợp, hãy liên hệ với MSC Clinic để được hỗ trợ: 

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA MSC

• Hotline: 0975 576 376
• Địa chỉ: TT20-21-22, 204 Nguyễn Tuân, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội
• Fanpage: https://www.facebook.com/mscclinicvn         
• Website: https://mscclinic.vn/